حسن اکبری در جریان بازدید از غرفه خبرگزاری جمهوری اسلامی در بیست و چهارمین نمایشگاه رسانههای ایران در مصاحبه با خبرنگار ایران اکونومیست افزود: آشوراده به عنوان اولین منطقه ای است که روش جدید طبیعت گردی در آن مطرح شد بر این اساس فراخوان گذاشته شد و دو شرکت برای همکاری اعلام آمادگی کردند و اکنون در مرحله بررسی هستیم.
وی ادامه داد: امیدواریم به زودی یکی از این شرکت ها انتخاب شوند، قرارداد منعقد و کار اجرای طرح آغاز شود، با اجرای این طرح بدون شک باب جدیدی در زمینه ساماندهی و اکوتوریسم در مناطق که تقریبا نابسامان بود و همچنین در زمینه مشارکت بخش خصوصی در اجرای بخشی از برنامه حفاظتی فراهم می شود.
وی با تاکید بر اینکه اجرای چنین طرحی در زمینه اکوتوریسم برای اولین بار انجام می شود گفت: در یکی دو ماه اخیر دستورالعملی را به صورت جامع به تمام استان ها ابلاغ کردیم که بر اساس آن امکان ورود سرمایه گذار برای اجرای طرح مدیریت مناطق به شکل مشارکتی فراهم می شود، وقتی یک طرح مدیریت در منطقه حفاظت شده اجرا شود یکی از بخش های مهم آن درآمدزایی از طبیعت گردی است یعنی در زون تفرج حالا چه تفرج متمرکز و چه تفرج گسترده سرمایه گذار می تواند بر اساس ضوابطی که تعیین می شود سرمایه گذاری کند و درآمدی که کسب می کند را هم در راستای ساماندهی گردشگری آن منطقه و هم بخشی را برای برنامه حفاظتی هزینه کند.
اکبری درباره نحوه اسکان گردشگران در منطقه که بسیار هم بحث برانگیز شده بود توضیح داد: قرار نیست گردشگری در منطقه اسکان داده شود، در واقع برای اسکان موضوع این بود که در مجوزی که سال ۹۷ صادر شده بود مساله تفرج متمرکز در سایت ۲۲ هکتاری و اراضی ملی دیده شده بود یعنی اجازه اسکان با ۸۰ واحد شبانه داده شده بود که این کار با کارکرد زون تفرج متمرکز همخوانی نداشت و هم یک سری ایرادات قانونی بر آن وارد بود برای همین بود که طرح زمان بر شد اما خوشبختانه کارهای اصلاحی با همکاری بخش های مختلف از جمله استانداری گلستان انجام شد و بخش اقامت به مستثنیات در داخل روستای آشوراده منتقل شد تا اراضی ملی به این کار اختصاص پیدا نکند.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست اظهار داشت: بنابراین اسکان در قالب بوم گردی یا اکولاژ در روستا انجام می شود و در آن سایت ۲۲ هکتاری فعالیت های مجاز تفرج گسترده مانند بازدیدهای ساحلی و مسیرهایی برای پیاده روی که نیاز به سازه های سنگین ندارد انجام خواهد شد.
طرح طبیعت گردی آشوراده
طرح طبیعتگردی آشوراده ۲۰ سال در کش و قوس اجرا گیر کرده بود که دولت سیزدهم با اخذ تدابیری مشکلات آنرا بررسی و سپس رفع کرد و اکنون این طرح بعد از گذشت دو دهه با رفع مشکلات فنی و حقوقی و تمدید مجوز ارزیابی زیستمحیطی عملیاتی شده است.
بدون شک با اجرای طرح گردشگری آشوراده وضعیت نابسامان گردشگری در مناطق ساماندهی و زمینه مشارکت بخش خصوصی فراهم می شودجزیره آشوراده با مساحت ۶۸۰ هکتار در منتهی الیه شرقی پناهگاه حیات وحش میانکاله واقع شده است، این جزیره در جنوب شرقی دریای خزر و در فاصله حدود دو کیلومتری بندر ترکمن قرار دارد، در منتهی الیه شرقی جزیره، روستایی به نام آشوراده و همچنین تاسیسات شیلات، اردوگاه تابستانی آموزش و پرورش قرار دارد که قبل از ارتقاء سطح منطقه به عنوان پناهگاه، دارای مالکیت بودند.
هدف اصلی طبیعتگردی در محیطهای طبیعی واقع در مناطق چهارگانه تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست، بهرهبرداری پایدار از مناطق توأمان با حفاظت آنها در بلند مدت است، استفاده طبیعت گردی از جزیره آشوراده از دهههای پیش مطرح و در دهه ۸۰ مورد پیگیری جدیتر مقامات استانی قرار گرفت، پس از تلاشهای بسیار، در سال ۱۳۹۷ طرح ارزیابی زیست محیطی طبیعت گردی آشوراده تایید و مجوز سازمان حفاظت محیط زیست صادر شد.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم و پس از سفر استانی رییس جمهور به استان گلستان و بازدید از جزیره آشوراده و در راستای اجرای منویات رییس جمهور مبنی بر ضرورت رفع مشکلات پیش روی اجرای طرح طبیعت گردی آشوراده، بلافاصله جلسات مستمری توسط سازمان حفاظت محیط زیست و با همکاری تنگاتنگ دستگاههای مرتبط از جمله استاندار گلستان برگزار و مشکلات مورد بررسی قرار گرفت، بعد از آن چندین مرتبه بازدید میدانی بابت رفع مشکلات و موضوع حذف فضاهای اقامتی شبانه و احداث فضاهای سرپوشیده ثابت از محدوه اراضی ملی جزیره بود که طرح موضوع و مقرر شد تا با هماهنگی و توافق استاندار گلستان، تفرج متمرکز به ویژه اقامت شبانه از محدوده ۲۲ هکتاری اراضی ملی حذف و در این محدوده فعالیتهای مجاز تفرج گسترده انجام و اقامت در قالب اکولاژ در مستثنیات روستای آشوراده با اولویت جوامع محلی صورت گیرد.
به این ترتیب گره چندین ساله اجرای طرح طبیعت گردی آشوراده در دولت مردمی با همکاری تمام دستگاههای دخیل و البته با رعایت نظرات تخصصی کارشناسان محیط زیست باز شد و امیدواریم با نظارت مکفی در روند اجرای طرح شاهد ساماندهی طبیعتگردی منطقه و بهره برداری پایدار از ظرفیتهای آن توأم با حفاظت از سرمایههای زیستی منطقه باشیم.
دولت سیزدهم برای رفع نواقص این طرح و اجرای آن اقدامات زیادی انجام داد که از جمله آنها ابلاغ مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در سال ۱۴۰۰ مبنی بر لزوم تدوین طرح یکپارچه گردشگری در حوزه جزیره آشوراده(محدوده ۲۲ هکتاری) و بندر ترکمن، اصلاح و تمدید مجوز ارزیابی اثرات زیست محیطی طرح طبیعت گردی آشوراده در محدوده ۲۲ هکتاری با حذف اقامت شبانه در جزیره، اخذ مصوبه کمیته ملی طبیعت گردی برای اجرای طرح طبیعتگردی آشوراده، تهیه نقشه های اجرایی و مدل سرمایه گذاری طرح طبیعت گردی آشوراده (در حال اجرا)، انعقاد موافقت نامه با صندوق ملی محیط زیست برای سرمایه گذاری در طرح طبیعتگردی آشوراده با هدف جلوگیری از تصرفات اراضی، انجام تشریفات قانونی برای سرمایه گذاری صندوق ملی محیط زیست در طرح طبیعتگردی آشوراده، صدور مجوز احداث بومگردی در روستای آشوراده برای بهره برداری پایدار جوامع محلی (با رعایت ظرفیت برد و بهسازی و بازسازی ابنیه موجود) و انجام مطالعات مرمت قلعه تاریخی جزیره آشوراده معروف به قلعه روسها (در حال انجام) است.